Pochodzenie nazwy
Antiqua ciuitate Colbergensi i Colberg to nazwa odnotowana w 1277 r. po założeniu nowego miasta na prawie lubeckim bliżej morza. Antiqua Colbergh w 1336 r., a w 1465 r. Altstadt Colberg. Do tej nazwy nawiązuje dzielnica Budzistowa o nazwie Stare Miasto.
KALENDARIUM
VII w.
• Początek kołobrzeskiego osadnictwa w tym miejscu; gród wczesnośredniowieczny drewniano-ziemny.
1000 r.
• Utworzenie biskupstwa w Kołobrzegu.
1013 r.
• Wygnanie biskupa Reinberna.
1107 r.
• Zdobycie Kołobrzegu przez Bolesława Krzywoustego.
1122 r.
• Kościół św. Jana Chrzciciela.
1255 r.
• Początek upadku osadnictwa słowiańskiego w grodzie.
1956 r.
• Pierwsze wykopaliska archeologiczne zespołu prof. Leciejewicza.
1975 r.
• Budowa Zajazdu Kasztelańskiego.
06.05.2010
• Oddano boisko Orlik 2012.
Na terenie Budzistowa znajdował się dawny gród kołobrzeski. Ślady osadnictwa słowiańskiego zachowane są w ukształtowaniu terenu. Zakole Parsęty stanowiło jego naturalną obronę. W latach 50. XX w. prowadził tu wykopaliska archeologiczne zespół archeologów pod kierunkiem prof. Lecha Leciejewicza (1931–2011). Jest on autorem najważniejszych publikacji dotyczących wczesnośredniowiecznego osadnictwa na Pomorzu i historii Kołobrzegu. W 2000 r. prof. Marian Rębkowski, kontynuator dzieła prof. Leciejewicza na podstawie badań dendrochronologicznych, wykazał, że ślady pierwszego osadnictwa na tym terenie pochodzą z VII w. Wszystkie zabytki dotyczące kołobrzeskiego osadnictwa we wczesnym średniowieczu wykopano właśnie tutaj. Można je oglądać w kołobrzeskim muzeum. To właśnie tu rozegrały się wszystkie ważne wydarzenia związane z Kołobrzegiem, aż do momentu lokacji miasta w 1255 r.: utworzenie biskupstwa w 1000 r., zdobycie przez Bolesława Krzywoustego w 1107 r., biskup Reinbern, który chrystianizował Pomorze, tutaj zbudował swój pierwszy kościół, a wydarzenia opisał w swojej Kronice Gall Anonim.
Kościół Reinberna
Budzistowo jest obiektem zainteresowania archeologów, w tym tzw. acheologii lotniczej z lotu ptaka można zobaczyć kształt dawnego grodu. Prof. M. Rębkowski w swoich publikacjach wskazuje na nieodkryte jeszcze najważniejsze dla chrystianizacji Pomorza miejsce – pierwszy kościół pierwszego kołobrzeskiego biskupa Reinberna. Wiadomo, że Reinbern zbudował katedrę na terenie obecnego Budzistowa. Była to prawdopodobnie budowla z kamienia. Ocenia się, że gród mógł liczyć 2000–4000 mieszkańców. Ale chrześcijaństwo nie utrzymało się długo. Około 1013 roku Pomorze Zachodnie, a wraz z nim Kołobrzeg, odłączyło się od Polski. Pomorzanie wrócili do starych pogańskich wierzeń i wygnali swojego biskupa. Według prof. M. Rębkowskiego, katedra, w której według źródeł pisanych, pochowany został mnich, który utonął w Parsęcie, to miejsce, którego położenie jest znane archeologom i które czeka na swoich odkrywców.
Kościół Jana Chrzciciela
Kościół pw. św. Jana Chrzciciela z 1222 r. położony jest na skraju północno- wschodniego podgrodzia. Kościółek jest jedynym zabytkiem wczesnośredniowiecznym Kołobrzegu i najstarszym obiektem ceglanym architektury sakralnej na Pomorzu Środkowym. Ufundowała go księżna Mirosława, żona księcia zachodniopomorskiego Bogusława II, prawnuka Bolesława Krzywoustego. Księżna kościół przekazała benedyktynom z Mogilna. Od 1333 r. był w rękach biskupów kamieńskich. Zbudowany z cegły na rzucie prostokąta (8 × 5 m), w stylu romańskim, z apsydą z trzema ostrołukowymi oknami skierowaną na wschód. Wokół chowano zmarłych. W XV w. kościół rozbudowano o gotyckie portale ostrołukowe. W północnej i południowej części elewacji zachowały się zamurowane dawne wejścia – północne dla kobiet, południowe dla mężczyzn, wewnątrz sklepienie krzyżowo-żebrowe. Wielokrotnie niszczony i odbudowywany. Pod koniec XIX w. wykonano neogotyckie okna. Po II wojnie światowej odrestaurowany na przełomie lat 1958/59 do 1980 wykorzystywany na ekspozycję muzealną. Obecnie obiekt sakralny. W 2000 r. przed kościołem z okazji 1000 lecia kołobrzeskiego biskupstwa odsłonięto cztery głazy upamiętniające wydarzenia z roku 1000 z herbami Kołobrzegu, siedzibami pierwszych biskupstw Krakowa i Wrocławia oraz arcybiskupstwa w Gnieźnie z napisem „Chwała Bogu. Pokój Ludziom – Gloria Deo. Pax Hominibus”.
LUDZIE
Prof. Lech Leciejewicz (1931–2011)– archeolog, który odkrywał wczesnośredniowieczny gród.
Prof. Marian Rębkowski – archeolog, który w roku 2000 określił, że wczesnośredniowieczna osada powstała w VII w.
Jan Rymaszewski – wieloletni dyrektor PGR Budzistowo.
Andrzej Michalski – właściciel stadniny koni z ośrodkiem hipoterapii.
Włodzimierz Hesse (1932–2010), były dyrektor i kierownik PGR, działacz rolniczej Solidarności, szykanowany przez SB, wieloletni sołtys, animator życia społecznego Budzistowa
Historia Budzistowa
- Pobierz artykuł w formie pliku Pdf
- Drukuj treść tego artykułu
- Powrót do poprzedniej strony
- Kontakt na stronie Kontakt